تجمل‌گرایی، دام فریبنده‌ی اسراف

به گزارش بردباری نیوز، فریده جعفرنژاد، ماشین‌های آخرین مدل، لباس‌هایی که فقط برای یک عکس اینستاگرامی خریده می‌شوند و مهمانی‌هایی که بیشتر به میدان مسابقه‌ی خودنمایی شبیه‌اند تا دورهمی‌های ساده. اما بیایید لحظه‌ای تأمل کنیم: این همه زرق‌وبرق به کجا می‌رسد؟ آیا واقعاً خوشبختی در داشتن کیف‌های گران‌قیمت و ساعت‌های طلاکوب است، یا این‌ها فقط دام‌هایی هستند که ما را به اسراف و دور شدن از حقیقت زندگی می‌کشانند؟
اینستاگرام و بلاگرها: یکی از بزرگ‌ترین دلایل رواج تجمل‌گرایی در جامعه‌ی ایران، فضای مجازی است؛ جایی که بلاگرها و اینفلوئنسرها با نمایش زندگی‌های پر زرق‌وبرق، معیارهای جدیدی برای “موفقیت” تعریف می‌کنند. از سفرهای خارجی و رستوران‌های لاکچری گرفته تا دکوراسیون‌های میلیون‌تومانی خانه‌ها، همه‌چیز به گونه‌ای به تصویر کشیده می‌شود که انگار زندگی بدون این‌ها ناقص است. جوانانی که این تصاویر را می‌بینند، خود را با این الگوها مقایسه می‌کنند و گاهی حتی با قرض و وام، سعی می‌کنند خود را به این سطح از زندگی برسانند.

مثلاً، دختری را تصور کنید که با درآمد معمولی، فقط برای اینکه در اینستاگرام “کم نیاورد”، کیف برندی می‌خرد که نصف حقوق ماهش را می‌بلعد. نتیجه؟ بدهی، استرس و یک زندگی که فقط در عکس‌ها زیباست. اینجاست که فضای مجازی نه‌تنها تجمل‌گرایی را ترویج می‌کند، بلکه احساس نارضایتی دائمی را هم در دل‌ها می‌کارد.

اسراف، دشمن خاموش جامعه
تجمل‌گرایی بدون اسراف معنا ندارد. اسراف یعنی خریدن چیزهایی که به آن‌ها نیاز نداریم، فقط برای اینکه دیگران را تحت تأثیر قرار دهیم. یعنی پر کردن یخچال با غذاهایی که دور ریخته می‌شوند، یا انباشتن کمدها با لباس‌هایی که هرگز پوشیده نمی‌شوند. این رفتار نه‌تنها جیبمان را خالی می‌کند، بلکه از نظر اخلاقی و دینی هم ما را به چالش می‌کشد. در فرهنگ ایرانی و اسلامی، قناعت یک فضیلت است و اسراف یک گناه. قرآن می‌فرماید: *«وَلا تُسرِفوا ۚ إِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُسرِفینَ»* (و اسراف نکنید که خداوند اسراف‌کنندگان را دوست ندارد).
حالا به این فکر کنید: در کشوری که هنوز بسیاری از خانواده‌ها با مشکلات اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، آیا درست است که عده‌ای برای خودنمایی، میلیون‌ها تومان صرف یک مهمانی یک‌شبه کنند؟ این اسراف، فقط هدر دادن پول نیست؛ هدر دادن انسانیت و همدلی است.
راه نجات: بازگشت به سادگی
برای رهایی از این دام، نیازی به تغییرات بزرگ نیست. کافی است کمی به خودمان بیاییم:
به‌جای تقلید کورکورانه از اینفلوئنسرها، زندگی‌مان را بر اساس نیازها و توان خودمان بسازیم.
به‌جای رقابت در نمایش ثروت، در کمک به دیگران مسابقه بگذاریم. و به‌جای اسراف، قناعت را به فرزندانمان یاد بدهیم؛ همان‌طور که پدران و مادرانمان به ما آموختند.
دولت و نهادهای فرهنگی هم می‌توانند نقش مهمی داشته باشند. مثلاً با برنامه‌های آموزشی در مدارس و رسانه‌ها، فرهنگ میانه‌روی را ترویج کنند و نشان دهند که ارزش آدمی به انسانیتش است، نه به دارایی‌هایش.
تجمل‌گرایی، مثل سرابی است که هرچه به آن نزدیک‌تر می‌شویم، تشنه‌تر می‌مانیم. اما ما می‌توانیم این چرخه را بشکنیم. بیایید به‌جای زرق‌وبرق پوچ، سادگی و معنا را انتخاب کنیم. حافظ چه زیبا گفته:
«جهان پر از فریب و رنگ است و دم / فریبش مخور و رنگش را برم»
شما چطور؟ آماده‌اید از این فریب دل بکنید و زندگی‌ای بسازید که ارزش واقعی‌اش در قلب‌هایتان باشد، نه در صفحه‌های اینستاگرام؟